KURAN VE HADİS SOHBETLERİ

Hamd olsun o Allah’a ki her kitaba övgüsüyle ve her konuşmaya zikriyle başlanır. Onun övgüsü mükâfat yurdunda nimet verilenlerin eğlence­sidir; her hastalık onun adıyla şifa bulur. Her gam ve musibet onun yardımıy­la giderilir. Darlıkta ve bollukta eller, yalvararak ve dua ederek ona kaldırılır. O, her dildeki bütün sesleri işiten ve zorda kalanın duasını kabul buyurandır.Bahşettiği her şey için O’na hamd olsun; nimetler verip doğru yolu gösterdiği için şükürler olsun.

Sayesinde bizi dalaletten hidayete erdirdiği elçisi Hz. Muhammed'e, terte­miz nesline, ashabına, kardeşleri olan diğer bütün peygamberlere ve huzur-i ilahide bulunan meleklere salât ve selâm olsun.
KURAN VE HADİS SOHBETLERİ

Öğrencilerimden biri, benim doğrulan yazacağım yolundaki hüsnüzannından dolayı benim elinizdeki kitabı yazmam hususunda ısrarcı oldu. Elbette söz ve eylemlerde yanlışa düşmekten koruyan, kalpten geçen duygulan bilen ve dilediği şeyi kolaylaştırmak suretiyle lutfunu esirgemeyen, Allah’tır. Kalplerimizi riyadan ve nifaktan arıdırması ve kötülüklerimizi iyiliklerle değiştirme­si için O’na sığınınız. O, günahtan ve hataları affeden ve kullanırın tövbeleri­ni kabul buyurandır.

Onu -farzlar, rükünler ve sünnetler gibi- şer’î âdâbı bilmeye; Yaratıcının varlık delillerini öğrenmeye; yer vereceğimiz sohbetlerde Kur’ân'dan ve hadis­lerden öğüt almaya; -Allah yolundaki yolculuğuna ve emirlere uyup yasaklar­dan kaçmasına bir nebze katkısı olsun diye eserin farklı konularına dağıttığım- "iyi kullann ahlâkını” öğrenmeye epeyce istekli gördüm ve isteğini kabul et­mek hususunda gayp âleminden bir işaret de aldım. Bunun üzerine kollan sı­vadım ve mükâfat beklentisi ve hesap gününde kurtuluş ümidiyle bu kitabı telif etmeye koyuldum. Tamamladıktan sonra esere el-Gunye li-tâlibî tanki’l-hak (Hak Yolun Talipleri İçin Yeterli Olan Kitap) adını verdim.
KURAN VE HADİS SOHBETLERİ


Başarıya ulaştıran ve doğruyu ilham eden, Allah’tır.

" Sohbetler” adıyla yayınladığımız bu eser, büyük İslam alimi ve manevi­yat önderi Abdülkadir Geylani Hazretlerinin el-Gunye li-tâlibî taıiki’l-hak (Hak Yolun Talipleri İçin Yeterli Olan Kitap) isimli kitabının bir kısmından oluş­maktadır.

Eserin orijinali hacimli olduğundan, farklı konularla alakalı bölümleri ay­rı ayrı okuyuculanmıza sunmanın daha faydalı olacağını düşündük. Bu şekil­de bu değerli eseri pratik bir kullanımla okura sunarak, daha kolay okunması­nı sağlamış olduk.

Sohbetler ismini taşıyan bu kitapta, Kur'ân-ı Kerim ayetleri ve Hz. Pey­gamber (sav)'in hadisleri ışığı altında ibadi, ahlaki ve irfani birçok konu sohbet tarzında işleniyor. Yer yer konuyla alakalı menkıbelerin de yer alması okuyu­cuyu canlı bir sohbet havasına sokuyor.

Abdülkâdir Geylânî

Abdülkâdir Geylânî, künyesi Ebû Muhammed’dir. 1077 (Hicrî 470) senesinde İran’ın Geylân şehrinde doğmuştur. Nesebi Hz. Peygamber’in torunu Hz. Hasan’a dayanır. On sekiz yaşında tahsil için Bağdat'a gönderilmiş olan AbdülkâdirGeylânî, Kadı Ebû Sâid el-Mübarek’in elinden sûfılik hırkasını giydikten ve 1127 (Hicrî 521) senesinde Yusuf el-Hemedânfnin kendisini irşad etmesinden sonra bu şehirde vaaz vermeye başlamıştır. Daha sonra, tekrar vaaz vermeye başlayacağı döneme kadar Kerh kasabasında inzivaya çekilmiş ve yirmi beş sene sürekli ibadetle meşgul olmuştur. Kısa zamanda sayısız müridi olmuş ve şöhreti bölge sınırlannın dışına taşmıştır. 1165 (Hicrî 561) senesinde Bağdat’ta vefat etmiş ve orada defnedilmiştir.
 
KURAN VE HADİS SOHBETLERİ

İÇİNDEKİLER

KUR’ÂN VE HADİS SOHBETLERİ

YAYINEVİNİN ÖNSÖZÜ 13

MÜELLİFİN ÖNSÖZÜ 15

I. KUR'ÂN VE HADİSLERDEN ÖĞÜTLER 17

1. İSTİ'ÂZE ÂYETİNİN TEFSİRİNE DÂİR 17

İSTİÂZE NE DEMEKTİR? 20

ŞEYTAN KELİMESİ NE DEMEKTİR? 21

"RACÎM” NE DEMEKTİR? 21

ŞEYTANDAN ALLÂH'A SIĞINMAK NE İFADE EDER? 21

E'ÛZÜ ÇEKMENİN FAYDALARI 23

ŞEYTANIN KORKTUĞU ŞEY 24

ŞEYTANA KARŞI KORUNMA YOLLARI 25

İLHÂM TÜRLERİ VE HER BİRİNİN TİPİK ÖZELLİKLERİ 30

MAKAMA UYGUN BİR DUA 33

2. BESMELE AYETİNİN TEFSİRİNE DAİR 35

KISSADAN HİSSE 46

BESMELE'NİN FAZİLETİNE DAİR 49

BESMELE HAKKINDA SİMGESEL YORUMLAR 53

"ALLÂH” İSMİNİN ANLAMLARI 56

RAHMÂN VE RAHİM KELİMELERİNİN ANLAMLARI 57

BİSMİLLAH DE 61

3. TÖVBEYE DAİR 65

TÖVBEYİ GEREKTİREN GÜNAHLAR 66

BÜYÜK GÜNÂHLAR/KEBÂİR 67

KÜÇÜK GÜNAHLAR/SAĞÂİR 68

TÖVBE ETMENİN HÜKMÜ 70

TÖVBEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 79

Namaz Tövbesi Nasıl Yapılır? 80

Oruç Tövbesi Nasıl Yapılır? 82

Zekâtın Tövbesi Nasıl Olur? 82

Haccın Tövbesi Nasıl Olur? 83

Günahlardan Nasıl Tövbe Edilir? 84

ALLAH HAKKI OLAN GÜNAHLARIN TÖVBESİ 84

KUL HAKKI OLAN GÜNAHLARIN TÖVBESİ 85

CANA YÖNELİK GÜNAHLARIN TÖVBESİ 86

MALA YÖNELİK GÜNAHLARIN TÖVBESİ 88

BİRİNİN İTİBARINA YÖNELİK GÜNAHLARIN TÖVBESİ 94

HELÂLLİK NASIL İSTENİR? 95r

HANGİ DURUMLARDA HELÂLLİK İSTENMEZ? 95

VERA'/GÜNAHLARDAN KAÇINMAK KONUSUNDA TİTİZLİK 96

HARAM VE HELÂLİN ÖLÇÜSÜ NEDİR? 102

TAKVÂNIN EMARELERİ 106

GÜNAHLARDAN KISMEN TÖVBE EDİLEBİLİR Mİ? 108

TÖVBE HAKKINDA BAZI RİVAYETLER 110

ZÂZÂNTN TÖVBESİ 117

BİR FAHİŞENİN TÖVBESİ 118

TÖVBENİN EMARELERİ 120

TÖVBEKAR OLAN KİŞİNİN DİĞER İNSANLARA KARŞI HAKLARI 121

ALLÂH'İN TÖVBEKÂRA OLAN LÜTUFLARI 122

BAZI SÛFÎLERİN TÖVBE HARKINDAKİ SÖZLERİ 122

4. TAKVÂYA DAİR 125

TAKVÂNIN NE OLDUĞUNA DAİR GÖRÜŞLER 125

GEYLÂNÎ’NİN DEĞERLENDİRMESİ 130

TAKVÂYA DAİR BİRKAÇ MENKIBE 132

TAKVÂNIN DERECELERİ 133

MUTTAKİ OLMANIN YOLU 134

TAKVÂYA İLİŞKİN AYET-İ KERİMELER 136

CENNETLİKLERİN NEŞELİ HÂLİ 142

CEHENNEMLİKLERİN HÂLİ PÜR-MELÂLİ 145

CEHENNEM VE CENNET HARKINDAKİ RİVAYETLER 148

KUR'ÂN'DAN CENNETE DAİR BİR PASAJ 175

5. MÜBAREK AY VE GÜNLER 181

A) RECEB AYI 181

Receb Ayının İsimleri 184

Receb-iMudar 184

Munsılu’l-esinne 185

Şehru’llâhi’l-esamm 185

Esabb 186

Mutahhir 188

Diğer isimleri 190

Receb Ayının Fazileti 191

Receb Ayının İlk Gününü Oruçla, Gecesini İbadetle İhya Etmenin Fazileti 193

İhyası Müstehab Olan Geceler 194

Receb Ayının İlk Gecesinde Edileceği Nakledilen Dualar 195

Receb Ayında Kılınacak Namaz 196

Receb Ayının İlk Perşembe Gününde Oruç Tutmanın ve İlk Cuma Gecesinde Namaz Kılmanın Faziletine Dair 198

Receb Ayının Yirmi Yedinci Gecesi Orucu 200

Orucun Edebleri 200

İftar Duası 203

Dualann Kabul Edildiği Ay 204

B) ŞABAN AYI 208

Berat Gecesi 213

Berat Gecesi Namazı 220

C) RAMAZAN AYI 220

Ramazan Kelimesinin Sözlük Anlamı 224

Ramazan Ayına Özgü Faziletler 227

Ramazân Kelimesinin Harfleri Neyi Simgeler? 233

Kadir Gecesinin Faziletleri 234
KURAN VE HADİS SOHBETLERİ


Kadir Gecesi Ramazan Ayının Hangi Gecesidir? 236

Cuma Gecesi mi, Kadir Gecesi mi Daha Faziletlidir? 238

Cuma Gecesinin Daha Faziletli Olduğu Görüşünün Delilleri 238

Kadir gecesinin daha faziletli olduğu görüşünün delilleri 239

Kadir Gecesi Ümmete Neden Bildirilmemiştir? 240

Hz. Muhammed'e Verilen Beş Büyük Gece 241

Kadir Gecesinin Emaresi 243

Terâvih Namazı 243

Kadir Gecesi ve Ramazan Ayına İlişkin Birkaç Husus 246

D) BAYRAM GÜNÜ 248

Bayram günlerine ‘iyd denilmesinin sebebi 249

Dört Kavmin Dört Bayramı 251

Mü'min İle Kâfirin Bayramı 256

Bayramda Neler Yapılmalıdır 256

E) ZİLHİCCENİN İLK ON GÜNÜ / EYYÂMU’L-AŞR 258

Bu Gecelerde Gerçekleştiği Nakledilen Peygamber Kerametleri, Haberler ve Faziletli Amellere Dair 261

Bu Günlerde Kılınacak Namaz 263

On Sayısının Peygamberler İçin İfade Ettiği Şeyler 264

Bu Günlerin Bereketi 266

F) TERVİYE GÜNÜ 268 Haccın Faziletleri 270

Bu Güne Terviye Günü Denilmesinin Sebebi 273

G) AREFE GÜNÜ 277

Din kelimesinin Kur’ân-ı Kerim’deki farklı anlamlan 278

Kur’ân-ı Kerim Peyderpey İndirilmiştir 279

Arafat ve Arefe İsimlendirmelerinin Sebebi 280

Arefe Günü ve Gecesinin Üstünlüğü 283

Arefe Günü Orucu, Namazı ve Dualan 286

Hz. Peygamber’in Duası 289

Arefe akşamında Cebrâil, Mikail, İsrafil, Hızır ve İlyas’m yaptıklan dualar 290

Rabbenâ Duası Hakkında 291

H) KURBAN BAYRAMI 293

Allah’ı Zikretmek 295

Dua Etmek 300

Kurban Kesmek 303

Namazgâha Gidiş ve Dönüşte Farklı Yollan Tercih Etmek 306

Kurban Bayramının Fazileti 307

Kurban Bayramının Gecesinde Kılınan Namaz 309

Kurban Kesmenin Hükmü 309

Kurban Edilebilecek Hayvanlar 309

Kurbanlık Hayvanlarda Bulunmaması Gereken Kusurlar 310

Teşrik Günlerinde Yapılacak Zikir 311

Kur'ân’da "Zikir" Adı Verilen Şeyler 313

Teşrik Günlerinin Bu Adı Alma Sebebi 315

Teşrik Tekbirlerinin Miktarı 316

İhramlı Olanın Tekbir Getireceği Zaman Aralığı 318

I) AŞURE GÜNÜ 319

Bu Günün Adı Neden "Aşure" Günüdür? 323

Aşure Günü Muharrem Ayının Kaçıncı Günüdür? 324

Aşure Gününün Faziletleri: 325

Aşure Günü Orucu Hakkında Bir Görüşün Eleştirisi 326

K) CUMA GÜNÜ 327

Cuma Gününün Faziletlerine Dair Rivayetler 329

Cuma günü ve namazına ilişkin bazı hükümler 334

Cuma Namazının Önemine Dair Bazı Rivayetler 338

Cuma Gününde Duanın Makbul Olduğu An 339

Cuma Günü Hz. Peygamber’e Salât ü Selâm Okumak 341

Cuma Günü Okunması Müstehab Olan Sûreler 342

Cuma Gününün Bu Adı Alış Sebebi 343

Amellerin Kabul Edilme Şartlan 344

a) Tövbe 344

b) İhlâs 345